Hà thủ ô
THÔNG TIN CHUNG
Streptocaulon tomentosum Wight & Arn.
Tylophora juventas (Lour.) Woodson"
BẢN ĐỒ VỊ TRÍ
PHÂN LOẠI KHOA HỌC
NGUỒN GỐC PHÂN BỐ VÀ SINH CẢNH
MÔ TẢ THỰC VẬT
THÀNH PHẦN DINH DƯỠNG VÀ HÓA HỌC
CÔNG DỤNG VÀ TÁC DỤNG
- Hạ cholesterol huyết thanh: Dựa vào tư liệu tham khảo Tân Y học 5 – 6, 1972 cho thấy, các hoạt chất chứa trong hà thủ ô trắng có tác dụng hạ cholesterol huyết thanh. Nghiên cứu đã được chứng minh rõ trên mô hình gây cholesterol cao ở thỏ nhà. Bên cạnh đó, vị thảo mộc tự nhiên này còn có tác dụng làm giảm khả năng hấp thu cholesterol của ruột thỏ.
- Phòng chống và giảm nhẹ xơ cứng động mạch: Cũng dựa vào Tư liệu tham khảo Tân Y học 5 – 6, 1972, thành phần Lecithin có tác dụng giảm xơ cứng động mạch.
- Tốt cho tim mạch: Thuốc giúp làm chậm nhịp tim, đồng thời tăng nhẹ lưu lượng máu động mạch, từ đó giúp bảo vệ cơ tim thiếu máu.
- Chống lão hóa: Thuốc giúp giữ tuyến ức của chuột nhắt già không bị teo mà vẫn giữ ở mức như chuột non. Tuy nhiên, vấn đề này cần nghiên cứu thêm.
- Tác dụng nhuận tràng: Theo Trích yếu văn kiện nghiên cứu Trung dược – Nhà xuất bản Khoa học xuất bản 1965, trang 345 – 346 cho thấy, hà thủ ô trắng sống có tác dụng nhuận tràng mạnh do chúng dẫn chất oxymethylanthraquinone, giúp làm tăng nhu động ruột.
- Kháng vi rút và khuẩn: Các hoạt chất chứa trong thuốc có tác dụng ức chế đối với trực khuẩn lî Flexner và trực khuẩn lao ở người. Ngoài ra, theo Học báo Vi sinh vật 8, 164, 1960, thuốc còn có công dụng ức chế vi rút gây cúm.
ĐƠN THUỐC - BÀI THUỐC
Bài thuốc độc vị 1
Chữa rắn cắn: Sau khi đã hút nọc độc của rắn, người bệnh nhai và nuốt nước của lá và rễ cây hà thủ ô. Còn phần bã đem đắp lên vết thương, nơi rắn cắn.
Bài thuốc độc vị 2
Điều trị đau nhức xương khớp: Sử dụng hà thủ ô trắng đem phơi, nghiền thành bột mịn. Mỗi ngày uống 15 gram. Kiên trì sử dụng trong vòng 1 tháng, triệu chứng đau nhức sẽ thuyên giảm rõ rệt.
Bài thuốc đa vị 1
Chữa ho gà: Sử dụng 6 – 12 gram hà thủ ô trắng sắc chung với 1,5 – 3 gram cam thảo. Chia thuốc thành 4 – 6 phần và uống trong ngày. Uống liên tục cho đến khi cảm nhận triệu chứng bệnh thuyên giảm thì ngưng.
Bài thuốc đa vị 2
Điều trị sốt rét ngã nước do muỗi truyền: Dùng 250 gram hà thủ ô trắng đã được tẩm rượu sao vàng sắc chung với 100 gram dây thần thông, 40 gram thường sơn đã bỏ gân lá tẩm rượu sao vàng, 10 gram mã tiền chế, 40 gram thảo quả đập bỏ vỏ lấy nhân hạt sao thơm và 50 gram miết giáp tẩm giấm sao vàng. Mỗi ngày uống 1 thang. Kiên trì dùng cho đến khi bệnh khỏi hẳn.
Bài thuốc đa vị 3
Chữa ăn nhiều nhưng vẫn gầy, tiểu đường thể vị tiêu và suy nhược cơ thể: Sử dụng 500 gram hà thủ ô trắng sao vàng hạ thổ, 1 kg liên nhục, 1 kg hoài sơn, 500 gram củ đinh lăng và 500 gram sâm voi. Tất cả các vị thuốc nêu trên đem sao vàng và giã nhỏ mịn. Sau đó, trộn đều với mật ong và hoàn viên. Mỗi ngày uống 2 lần và mỗi lần uống từ 6 – 8 gram. Tốt nhất nên uống kèm với nước sắc cây cối xay.
Bài thuốc đa vị 4
Điều trị đau lưng mỏi gối và giúp ăn ngủ được, tăng cường sức lực và bồi dưỡng cơ thể: Lấy 50 gram hà thủ ô trắng, 15 gram bố chính sâm, 50 gram củ sen, 50 gram đậu đen, 50 gram đỗ trọng dây, 15 gram ráng bay và 15 gram phục linh. Tất cả các vị thuốc đem phơi khô, tán mịn và viên thành viên. Mỗi ngày uống 3 lần và mỗi lần 3 gram.
LƯU Ý:
Không nên ăn cá, rau cải, tiết canh lợn, lươn hoặc hành tỏi khi dùng thuốc
Bệnh nhân bị chứng người tạng lạnh hoặc thuộc khí hư không nên sử dụng thuốc điều trị
+ Lưu ý
Cây hà thủ ô trắng có nét tương đồng với dây căng cua (cryptolepis buchanani Roem et Schelt) cùng họ thiên lý. Tuy nhiên, điểm khác nhau là loại cây này nhẵn bóng và toàn thân không có lông. Do đó, khi mua hoặc hái thuốc, bệnh nhân nên thận trọng. Bởi dây căng cua chứa độc tính, nếu sử dụng có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe."