Chó đẻ thân đỏ
THÔNG TIN CHUNG
Phyllanthus alatus Blume
Phyllanthus cantoniensis Hornem.
Phyllanthus croizatii Steyerm.
Phyllanthus lauterbachianus Pax
Phyllanthus leprocarpus Wight
Phyllanthus mauritianus Henry H.Johnst.
Phyllanthus nozeranii Rossignol & Haicour
Phyllanthus rubens Bojer ex Baker
Phyllanthus urinaria var. laevis Haines
Phyllanthus urinaria var. oblongifolius Müll.Arg.
Phyllanthus urinaria subsp. urinaria"
BẢN ĐỒ VỊ TRÍ
PHÂN LOẠI KHOA HỌC
NGUỒN GỐC PHÂN BỐ VÀ SINH CẢNH
MÔ TẢ THỰC VẬT
THÀNH PHẦN DINH DƯỠNG VÀ HÓA HỌC
CÔNG DỤNG VÀ TÁC DỤNG
- Diệp hạ châu thân đỏ với vị ngọt, hơi đắng, tính mát có tác dụng lợi tiểu, tiêu độc, sát trùng, tán ứ, thông huyết, điều kinh, thanh can, sáng mắt, làm se và hạ nhiệt. Tuy nhiên, cây chó đẻ thân đỏ vẫn được khai thác trong tự nhiên để làm thuốc nhưng có lẽ dược tính không mạnh bằng cây chó đẻ thân xanh nên không được trồng đại trà
ĐƠN THUỐC - BÀI THUỐC
Bài thuốc độc vị 1
Chữa bệnh gan, chữa sốt, đau mắt, rắn cắn: Ngày uống 20-40g cây tươi, sao khô sắc đặc mà uống. Dùng ngoài không kể liều lượng
Bài thuốc độc vị 2
Chữa trẻ em tưa lưỡi: Giã cây tươi vắt lấy nước cốt bôi
Bài thuốc độc vị 3
Sản hậu ứ huyết: Dùng 8-16 g cây khô sắc uống hàng ngày
Bài thuốc độc vị 4
Chữa bị thương, vết đứt chảy máu: Dùng Chó đẻ thân đỏ với vôi giã nhỏ, đắp vào vết thương (Bách gia trân tràng)
Bài thuốc đa vị 1
Chữa bệnh viêm gan B: Diệp hạ châu 30g, nhân trần 12g, chi từ 8g, sài hồ 12g, cùng hạ khô thảo 12g, ngày sắc uống một thang
Bài thuốc đa vị 2
Chữa viêm gan, viêm ruột tiêu chảy, vàng da: Diệp hạ châu đắnh 40g, mã đề 20g, cây dành dành 12g, sắc lên rồi dùng
Bài thuốc đa vị 3
Chữa bệnh sốt rét: Cây chó đẻ 8g, dây hà thủ ô, lá cây mãng cầu tươi, thảo quả, thường sơn, dây gớm, mỗi loại lấy 10g, hạt cau, dây cóc, ô mai, mỗi vị lấy 4g sắc với 600ml nước, sau khi sắc xong còn khoảng 200ml nước đem chia làm hai phần, uống trước cơn sốt rét 2h. Nếu dùng mà vẫn chưa hết thì cho thêm sài hổ 10g. 4. Cách sử dụng diệp hạ châu chữa bệnh
Bài thuốc đa vị 4
Chữa viêm gan siêu vi: Diệp hạ châu đắng 16g, Nhân trần nam16g, Vỏ bưởi (phơi khô, sao) 4g, Hậu phác 8g, Thổ phục linh 12g. Nếu cơ thể quá suy nhược có thể gia thêm rễ Đinh lăng 12g, nhiệt nhiều gia thêm Rau má 12g, Hạt dành dành 12g, báng tích nhiều gia Vỏ đại 8g. Sự phối hợp giữa diệp hạ châu, Nhân trần và Thổ phục linh tăng tác dụng giải độc, chống siêu vi. Gia thêm Vỏ bưởi, Hậu phác ấm nóng giúp kiện Tỳ để trung hoà bớt tính mát của Nhân trần và diệp hạ châu khi cần sử dụng lâu dài
Bài thuốc đa vị 5
Chữa suy gan do rượu, sốt rét, nhiễm độc do môi trường hoặc các trường hợp hay nổi mẩn, nổi mụn do huyết nhiệt: Diệp hạ châu đắng 12g, Cam thảo đất 12g. Sắc nước uống hàng ngày thay trà
Bài thuốc đa vị 6
Chữa sạn mật, sạn thận: Diệp hạ châu đắng 24g. Sắc uống, sắc làm 2 nước để vừa tận dụng được hoạt chất vừa uống thêm nhiều nước. Nếu đầy bụng, ăn kém gia thêm Gừng sống hoặc Hậu phác. Để ngăn chận sỏi tái phát, thỉnh thoảng nên dùng diệp hạ châu dưới hình thức hãm uống thay trà, liều khoảng 8 đến 10g mỗi ngày
Bài thuốc đa vị 7
Cách chữa sốt rét bằng diệp hạ châu: Diệp hạ châu đắng 16g, Thảo quả 12g, Thường sơn 16g, Hạ khô thảo 12g, Binh lang 8g, Đinh lăng 12g. Sắc uống
Bài thuốc đa vị 8
Chữa nhọt độc, sưng đau: Dùng cây chó đẻ thân đỏ một nắm với một ít muối giả nhỏ, chế nước chín vào, vắt lấy nước cốt uống, bã đắp chỗ đau (Bách gia trân tràng)
Bài thuốc đa vị 9
Chữa viêm gan vàng da, viêm thận tiểu ra máu hoặc viêm ruột tiêu chảy, mắt đau sưng đỏ: Diệp hạ châu 40g, mã đề 20g, dành dành 12g. Sắc lấy nước uống.
Bài thuốc đa vị 10
Chữa bị thương ứ máu: Dùng lá, cành Chó đẻ thân đỏ với Mần tưới, mỗi thứ một nắm, giã nhỏ chế nước đồng tiện vào, vắt lấy nước uống, bã thì đắp. Hoặc hòa thêm bột Đại hoàng 8-12 g càng tốt (Hoạt nhân toát yếu)
Bài thuốc đa vị 11
Chữa mắt đau, sưng đỏ, viêm gan vàng da, viêm thận đái đỏ, hoặc viêm ruột đi ngoài ra nước: Dùng Chó đẻ thân đỏ 40g, Mã đề 20g, Dành dành 12 g sắc uống
Bài thuốc đa vị 12
Chữa lở loét thối thịt không liền miệng: Dùng lá Chỏ đẻ thân đỏ, là Thồm lồm, liều bằng nhau, Đinh hương 1 nụ, giã nhỏ đắp (Bách gia trân tàng)
Bài thuốc đa vị 13
Chữa suy gan do nghiện rượu, ứ mật: Diệp hạ châu 10g, Cam thảo đất 20g. Sắc uống thay nước hàng ngày.
Bài thuốc đa vị 14
Chữa viêm gan do virut B: Diệp hạ châu đắng 10g, nghệ vàng 5g, sắc nước 3 lần, lần đầu với 3 bát nước lấy 1 bát thuốc. Lần thứ 2 và 3 với 2 bát nước, mỗi lần lấy nửa bát thuốc. Trộn chung rồi thêm 50 gam đường, đun sôi cho tan đường, chia làm 4 lần uống trong ngày. Sau 15 ngày dùng thuốc xét nghiệm lại, khi kết quả xét nghiệm máu đạt HbsAg (-) thì thôi dùng thuốc.
Bài thuốc đa vị 15
Chữa xơ gan cổ trướng: Diệp hạ châu đắng 100g sắc nước 4 lần. Lần đầu với 3 bát nước lấy 1 bát thuốc, 3 lần sau mỗi lần sắc với 2 bát nước lấy nửa bát thuốc. Trộn chung rồi thêm 100 gam đường, đun sôi cho tan đường. Chia làm 6 lần uống trong ngày. Khi hết triệu chứng thì thôi dùng thuốc (khoảng 30-40 ngày).Khẩu phần hàng ngày phải hạn chế muối, tăng đạm (thịt, cá, trứng, đậu phụ).
Bài thuốc đa vị 16
Chữa sốt rét: Diệp hạ châu 8g; thảo quả, dây hà thủ ô, lá mãng cầu ta tươi, thường sơn, dây gắm mỗi vị 10g; hạt cau, ô mai, dây cóc mỗi vị 4g. Tất cả đem sắc với 600ml nước đến khi còn khoảng 200ml, chia uống 2 lần trước khi lên cơn sốt rét 2 giờ. Nếu không hết cơn, có thể thêm sài hồ 10g.
Bài thuốc đa vị 17
Chữa ăn không ngon miệng, đau bụng, sốt, nước tiểu sẫm màu: Diệp hạ châu 1g, nhọ nồi 2g, xuyên tâm liên 1g. Tất cả đem phơi khô trong râm rồi tán bột. Sau đó, sắc bột thuốc này và uống hết ngay một lúc, ngày uống 3 lần. (Theo y học dân gian Ấn Độ).