Go Back
Report Abuse
307. Mia
307Mia 2_Fotor
307Mia 3_Fotor
307. Mia
307Mia 2_Fotor
307Mia 3_Fotor

Mía

THÔNG TIN CHUNG

Tên khác
Cam giá, Mía lau, Mía đường, Lằm ỏi (Tày), Co ói (Thái), Tào (Kho)
Tên địa phương
Mía
Tên tiếng Anh
Sugarcane
Tên khoa học
Saccharum officinarum L., 1751
Tên đồng nghĩa
"Arundo saccharifera Garsault
Saccharum atrorubens Cuzent & Pancher ex Drake
Saccharum fragile Cuzent & Pancher ex Drake
Saccharum glabrum Cuzent & Pancher ex Drake
Saccharum luzonicum Cuzent & Pancher ex Drake
Saccharum monandrum Rottb.
Saccharum obscurum Cuzent & Pancher ex Drake
Saccharum occidentale Sw.
Saccharum officinarum var. atrorubens Cuzent & Pancher ex Drake
Saccharum officinarum var. brevipedicellatum Hack.
Saccharum officinarum var. fragile Cuzent & Pancher ex Drake
Saccharum officinarum var. giganteum Kunth
Saccharum officinarum var. glabrum Cuzent & Pancher ex Drake
Saccharum officinarum var. jamaicense Sickenb.
Saccharum officinarum var. litteratum Hassk.
Saccharum officinarum var. litteratum Hack.
Saccharum officinarum var. litteratum-breve Hassk.
Saccharum officinarum var. luridum Hassk.
Saccharum officinarum var. luteum-durum Hassk.
Saccharum officinarum var. luzonicum Cuzent & Pancher ex Drake
Saccharum officinarum var. obscurum Cuzent & Pancher ex Drake
Saccharum officinarum var. officinarum
Saccharum officinarum var. otaheitense Roem. & Schult.
Saccharum officinarum var. purpureum Kunth
Saccharum officinarum var. rubicundum Cuzent & Pancher ex Drake
Saccharum officinarum var. rubrum-altum Hassk.
Saccharum officinarum var. rubrum-humile Hassk.
Saccharum officinarum var. tahitense Kunth
Saccharum officinarum var. violaceum Pers.
Saccharum rubicundum Cuzent & Pancher ex Drake
Saccharum spontaneum subsp. luzonicum Hack.
Saccharum violaceum Tussac"

BẢN ĐỒ VỊ TRÍ

Địa chỉ
Tân Thành TP Cà Mau 16

PHÂN LOẠI KHOA HỌC

Chi
Mía
Họ
Hòa thảo
Bộ
Hòa thảo
Lớp
Một lá mầm
Ngành
Hạt kín
Giới
Thực vật

NGUỒN GỐC PHÂN BỐ VÀ SINH CẢNH

Nguồn gốc
Cây có nguồn gốc từ Ấn Độ
Phân bố
Cây có sự phân bố rộng rãi hầu như đều có thể tìm thấy ở 09 đơn vị hành chính của tỉnh Cà Mau
Sinh cảnh
Cây được người dân và chuyên gia trồng làm thuốc trong vườn nhà, vườn thuốc nam và ven đường, ven mương, ven ao, ven sông
Cách trồng
Mía được trồng bằng thân (sinh sản vô tính). Khi trồng, thân mía được chặt thành từng đoạn, mỗi đoạn có từ 2 đến 4 mắt mầm (thường gọi là hom giống). Hom mía trồng tiếp xúc với đất, ở một nhiệt độ và ẩm độ nhất định, đai rễ ở các hom mía đâm ra những rễ đầu tiên nhỏ, mảnh, có màu trắng hoặc màu trắng ẩn vàng nhạt, đó là rễ sơ sinh. Đồng thời với sự ra rễ này, mầm mía cương lên, bắt đầu mọc và đâm lên khỏi mặt đất.

MÔ TẢ THỰC VẬT

Chu kỳ sống
Cây sống lâu năm
Dạng cây
Cây thân thảo cao
Chiều cao
Cây cao 2-5m
Rể
Mía có hai loại rễ chính: rễ sơ sinh (rễ hom) và rễ thứ sinh (rễ vĩnh cửu). Trong loại rễ thứ sinh còn được chia làm ba nhóm theo chức năng sinh lý của nó là rễ hấp thụ, rễ chống đỡ (rễ xiên) và rễ ăn sâu (rễ hút nước). Ngoài ra, còn có một loại rễ thứ ba gọi là rễ phụ sinh đâm ra từ đai rễ ở trên thân mía.
Thân cây
Mía có hai loại rễ chính: rễ sơ sinh (rễ hom) và rễ thứ sinh (rễ vĩnh cửu). Trong loại rễ thứ sinh còn được chia làm ba nhóm theo chức năng sinh lý của nó là rễ hấp thụ, rễ chống đỡ (rễ xiên) và rễ ăn sâu (rễ hút nước). Ngoài ra, còn có một loại rễ thứ ba gọi là rễ phụ sinh đâm ra từ đai rễ ở trên thân mía.
Lá phủ một lớp sáp. Lá to, bẹ có nhiều lông dễ rụng, đốt dài 5-10cm, rộng 3-6cm, phiến rộng đến 6cm, màu lục, màu vàng hay đỏ tím, có một gân giữa trắng. Phiến lá mang hình lưỡi mác, có một gân giữa màu sáng.
Cụm hoa
Cụm hoa là chuỳ (cờ) rộng và to ở ngọn cây, mang hoa dầy đặc, bông nhỏ có một hoa sinh sản
Hoa lượng tính
Hoa mía có hình chiếc quạt mở. Khi mía kết thúc thời kỳ sinh trưởng mầm hoa được hình thành ở điểm trên cùng của thân cây (điểm sinh trưởng) và phát triển thành hoa (cây mía chuyển sang giai đoạn sinh thực). Hoa mía được bao bọc bởi chiếc lá cuối cùng của bộ lá (lá cụt), khi đã được thoát ra ngoài, hoa xòe ra như một bông cờ (nên gọi là bông cờ). Cấu tạo của hoa mía gồm trục chính và các nhánh cấp 1, cấp 2,... (còn gọi là gié và gié con) và trên những gié con là những hoa mía nhỏ. Mỗi hoa mía được bao bởi 2 mảnh vỏ, được tạo thành bởi hai lớp màng trong và màng ngoài. Hoa mía là loại hoa có tổ chức sinh sản ngầm (Hipogina) và cấu trúc đơn giản. Mỗi hoa bao gồm cả tính đực và tính cái, với ba nhị đực, một tử cung và hai nhị cái. Khí hoa mía nở, các bao phấn nhị đực tung phấn, nhờ gió mà các nhị cái dễ dàng tiếp nhận những hạt phấn đó như đặc tính chung của các hòa thảo khác.
Hạt
Hạt mía trông như một chiếc vảy khô, nhẵn, hình thoi. Khi chín, hạt có màu biến đổi từ vàng sang màu hạt dẻ và không bị nứt. Kích thước của hạt khoảng 0,5 mm x 1,5 mm và nặng từ 0,15 đến 0,25 mg. Hạt mía hình thành từ bầu nhụy cái, dài khoảng 1-1,2mm, hình thoi và nhẵn. Trong hạt mía có phôi và có thể nảy mầm thành cây mía con, thường được dùng để lai tạo tuyển chọn giống, không sử dụng trong sản xuất.
Sinh học
Mía là cây trồng nhiệt đới và á nhiệt đới, sức sống cao, khả năng thích ứng rộng. So sánh với một số cây trồng khác, cây mía có khả năng sử dụng tới mức cao nhất ánh sáng mặt trời đồng hóa CO2. Nhiệt độ thích hợp cho mía trong khoảng 30 - 40°C. Trong quá trình sinh trưởng và phát triển, cây mía cần cường độ, ánh sáng mạnh. Mặc dù là cây trồng cạn, mía rất cần nước. Trong thân cây mía chứa trên 70% khối lượng là nước. Do đó, nước đối với đời sống cây mía là không thể thiếu được. Cây mía có thể trồng trên nhiều loại đất khác nhau như: đất thấp chua phèn (Tây Nam Bộ), đất cao, đất đồi gò (Đông Nam Bộ, Trung du Bắc Bộ, Nam Trung Bộ,...).
Mùa hoa
Tháng 10 đến 12
Mùa quả
Tháng 10 đến 12

THÀNH PHẦN DINH DƯỠNG VÀ HÓA HỌC

Thành Phần Hóa Học
Thân Mía chứa đường saccharose 7-10%, protein 0,22%, chất bép 0,5% và tro 0,5%. Trong tro có calcium oxalat, magnesium oxalat..., trong rễ có mangan oxalat 4,54%.

CÔNG DỤNG VÀ TÁC DỤNG

Tính vị, tác dụng
Mía có vị ngọt, ngon, tính mát
Khái quát chung công dụng
Tiêu đờm, hết khát, bổ dưỡng. Mía còn là nguyên liệu chế đường, mật dùng làm thực phẩm và chế thuốc, chế rượu.
Khái quát chung bộ phận dùng làm thuốc
Thân, rễ
Thời gian thu hoạch
Rễ có thể thu hoạch quanh năm
Tác dụng dược lý
Giải khát, khỏi phiền nhiệt bốc nóng, mát phổi lợi đàm, điều hoà tỳ vị, khỏi nôn oẹ, mửa khan, xốn xáo trong bụng
Chế biến
Ép lấy nước từ thân mía

CÔNG DỤNG THEO BỘ PHẬN

Thân cây
Giúp tiêu đờm, hết khát, bổ dưỡng. Mía còn là nguyên liệu chế đường, mật dùng làm thực phẩm và chế thuốc, chế rượu.

ĐƠN THUỐC - BÀI THUỐC

Tác dụng dược lý (1)

Chữa bệnh vàng da: Nước mía là một phương thuốc tự nhiên để chữa bệnh vàng dado sự có mặt của billirubin trong máu. Bệnh này xảy ra do chức năng gan giảm. Tuy nhiên, nước ép mía có thể khôi phục lại sức mạnh của chức năng gan, hãy uống nước míaép mỗi ngày để chữa bệnh vàng da.

Tác dụng dược lý (2)

Chữa nhiễm trùng: Một số bệnh nhiễm trùng như nhiễm trùng đường tiết niệu, bệnh lây nhiễm qua đường tình dục, viêm dạ dày có thể được chữa khỏi với một ly nước ép mía mỗi ngày

Tác dụng dược lý (3)

Điều trị sỏi thận: Sỏi thận xảy ra do mất nước trong cơ thể. Vì vậy, để hydrat hóa cơ thể, hãy cố gắng tiêu thụ nước ép mía một cách thường xuyên. Trong nước mía cũng có một số thành phần tự nhiên có thể phá vỡ sỏi thận.

Tác dụng dược lý (4)

Tốt cho bệnh tiểu đường: Người tiểu đường có thể ăn mía hoặc uống nước ép mía do trong loại cây này có chứa chất làm ngọt tự nhiên nên không gây nguy hiểm hoặc làm trầm trọng tình trạng bệnh.

Tác dụng dược lý (5)

Giàu dinh dưỡng: Nước mía giàu vitamin và khoáng chất như phốt pho, sắt, kali, canxi và magiê. Ngoài ra, nghiên cứu cho thấy nước ép mía có thể giúp phục hồi sự thiếu hụt vitamin trong cơ thể do sốt cao.

Tác dụng dược lý (6)

Chữa cúm và cảm lạnh: Nước ép mía làm dịu cổ họng của , giúp chữa đau họng, khản giọng, mất tiếng, viêm khí phế quản ho đau rát họng, cảm lạnh và cúm.

Tác dụng dược lý (7)

Phòng ngừa ung thư: Bên cạnh đó, mía còn mang những lợi ích sức khoẻ cho vẻ đẹp và những người mắc bệnh ung thư

Tác dụng dược lý (8)

Bù điện giải cho cơ thể: Mất nước vẫn là một bệnh đặc biệt hay gặp khi vào hè. Vì vậy để ngăn ngừa điều này, có thể thường xuyên uống nước ép mía để hạ nhiệt cơ thể.

Bài thuốc độc vị 1

Trị sốt, khô họng, tiểu gắt: Mía tươi róc vỏ, đẵn khúc ăn hoặc nước ép mía để mát uống.

Bài thuốc độc vị 2

Điều trị buồn nôn khi mang thai, khạc ra máu và tiểu ra máu: Lấy khoảng 50 – 100 g lóng mía và ép lấy nước mía để uống mỗi ngày (hoặc cũng có thể chẻ nhỏ lóng mía ra và nấu lấy nước uống)

Bài thuốc đa vị 1

Chữa nôn do thai nghén: Nước mía 1 ly, nước gừng tươi một ít, trộn lẫn để uống, ngày 1 lần.

Bài thuốc đa vị 2

Trị trào ngược dạ dày thực quản, nôn ra thức ăn dịch vị: nước mía gừng tươi: nước mía ép 50 – 100ml, thêm nước gừng tươi theo tỷ lệ 7/1. Uống nhấp từng ít một.

Bài thuốc đa vị 3

Chữa viêm khí phế quản ho khan, miệng khô, họng khô, chảy nước mắt nước mũi: Lấy nước mía 400g, hạt kê xát bỏ vỏ 200g. Nấu cháo, chia 2 lần ăn trong ngày (Cháo kê nước mía)

Bài thuốc đa vị 4

Chữa viêm họng, viêm nóng thanh khí phế quản, ho khan: nước mía củ cải bách hợp: Lấy nước mía 100ml, nước ép củ cải 100ml; bách hợp 100g. Bách hợp nấu trước cho chín nhừ, cho nước mía và nước ép củ cải vào, đun sôi, khuấy đều. Uống trước khi đi ngủ.

Bài thuốc đa vị 5

Chữa viêm đường tiết niệu cấp (tiểu rắt buốt, đau khi tiểu và tiểu ra máu): Lấy nước nước mía 500 - 100g, ngó sen 500g. Ngó sen nghiền ép vụn hoà lẫn với nước mía, chia 3 lần uống trong ngày.

Bài thuốc đa vị 6

Chữa ho trẻ em: Mía, đường phèn (đường cát kết tinh) với Hoa hồng bạch chưng cách thuỷ cho uống

Bài thuốc đa vị 7

Chữa đi lỵ, ăn uống không vào: Mía, đường cát 3 thìa, Ô mai 3 quả, sắc uống.

Bài thuốc đa vị 8

Điều trị chứng nôn mửa sau khi ăn: Để giảm nôn mửa, các bạn có thể pha bảy chén nước mía với một chén nước gừng, sau đó hòa hai loại này lại và uống mỗi lần một ít (uống đều cả ngày)

Bài thuốc đa vị 9

Điều trị viêm dạ dày mãn tính: Nước mía có tác dụng nhất định đối với hệ tiêu hóa và sự hồi phục của cơ thể. Vì vậy, khi bị viêm dạ dày mãn tính, bạn có thể lấy một ly nước mía và một ly rượu vang, hòa vào nhau rồi uống (mỗi ngày uống hai lần vào buổi sáng và buổi tối)

Bài thuốc đa vị 10

Điều trị táo bón: Uống nước mía với mật ong (khoảng 1 ly), ngày uống hai lần vào buổi sáng và buổi tối thì sẽ thấy giảm táo bón dần dần (lưu ý uống khi chưa ăn cơm, lúc bụng trống rỗng)

Bài thuốc đa vị 11

Điều trị chứng khô nóng miệng ở người già (sau khi bị sốt): Dùng một ít gạo nếp nấu thành cháo, sau khi cháo chín thì đổ thêm nước mía cho ngọt và ăn

Bài thuốc đa vị 12

Trị ngộ độc: Chuẩn bị: 80g thân mía, 30g cam thảo bắc, 30g ý dĩ, 30g thục địa cùng 20g lá tre, 20g kim ngân, 20g rễ cỏ tranh, 20g rễ ngưu tất. Cho tất cả các nguyên liệu vào nồi rồi đổ 1 lít nước vào sắc tầm 20 phút.

Bài thuốc đa vị 13

Trị ngộ độc: Lấy thân cây mía giã nát cùng với rễ cỏ tranh. Sau đó ép lấy nước rồi đun sôi trộn với nước dừa uống.

Bài thuốc đa vị 14

Chữa nứt nẻ chân tay: Lấy 100g ngọn mía và 100g bèo cái, giã nát dược liệu đã chuẩn bị, thêm vào một bát nước tiểu (trẻ nhỏ càng tốt) đem nấu sôi. Ðể nước ấm rồi ngâm cỡ 30 phút vào vùng nứt nẻ.

Bài thuốc đa vị 15

Trị bệnh lý đường tiết niệu: Chuẩn bị: 500g nước mía ép, 500g nước ép ngó sen tươi. Cho 2 loại nước ép trên hoà lẫn vào nhau uống 3 đến 4 lần trong ngày.

Bài thuốc đa vị 16

Trị bệnh lý đường tiết niệu: Chuẩn bị: 200g mã đề, 300g mía đường kết hợp 150g râu ngô. Sau khi rửa sạch mía thì đem cắt khúc rồi chẻ nhỏ sắc cùng mã đề với râu ngô. Uống ngày 2 lần.

Bài thuốc đa vị 17

Hỗ trợ trị bệnh sởi: Chuẩn bị: 40g sắn dây, 2 khúc mía, 20g rau mùi. Đem sắc tất cả các nguyên liệu chuẩn bị cùng với 2 bát nước cho tới khi nước còn một nửa thì tắt bếp. Lấy phần nước uống.

Bài thuốc đa vị 18

Chữa chứng đầy bụng, miệng hôi: Chuẩn bị: 300ml nước mía cô đặc, 40g vỏ cây đại tán nhuyễn, 8g phèn chua tán nhuyễn. Trộn các dược liệu lại với nhau rồi vò thành những viên nhỏ 0.5g. Mỗi lần sử dụng 8 viên vào buổi sáng, tối trước khi ngủ.

LƯU Ý:

Lưu ý khi sử dụng/kiêng kỵ/chống chỉ định
"Người tỳ vị hư hàn, tiêu chảy nên thận trọng (chỉ dùng mía nướng hoặc nước mía đun sôi).Người tỳ vị hư hàn, tiêu chảy nên thận trọng (chỉ dùng mía nướng hoặc nước mía đun sôi).
Cây mía đường rất lành tính và không chứa độc tố tuy vậy nó chứa lượng lớn đường nên cần sử dụng đúng theo chỉ dẫn liều lượng để đảm bảo an toàn tuyệt đối khi dùng."